همشهری آنلاین _ سحر جعفریان: سر وقت وارد مدرسه «فردوسی» می‌شوم. اینجا نخستین مدرسه منطقه است که در آن «استودیوی کلاس ترکیبی و آنلاین» برای تولید محتوای آموزشی افتتاح شده است. پس از عبور از حیاطی بزرگ با حاشیه‌ای سبز از باغچه‌های کوچک به راهرویی کم‌عرض می‌رسم. دیوارهای راهرو با روزنامه دیواری‌های دانش‌آموزی و پوسترهای آموزشی که شیوه تعامل و معاشرت در دوران «کرونا» را در قالب «کاریکاتور» نشان می‌دادند، پر شده است.برد اعلانات هم از ابلاغیه و دستورالعمل‌های سازمانی ویژه روزهای کرونا انباشته شده و دیگر جایی برای نصب کاغذ ندارد. به سوی یکی از کلاس‌های بزرگ مدرسه با همان نیمکت‌های ۳ نفره و تک نفره و تخته سفید فلزی هدایت می‌شوم. دقایقی بعد، معلمان نمونه یک به یک وارد کلاس که حالا حسابی نور خورشید در آن تابانده شده است، می‌شوند. نیمی از چهره‌های مهربانشان در پس ۲ یا حتی ۳ ماسک پنهان شده است. با فاصله روی نیمکت و صندلی‌های می‌نشینند و بعضی که یکدیگر را می‌شناسند، احوالپرسی مختصری می‌کنند. از اینکه پس از مدت‌ها بهانه‌ای برای دیدار حضوری فراهم شده است، خوشحال هستند. در گزارش این هفته، روایت دیدار و دورهمی چند ساعته معلمان نمونه منطقه را با هم می‌خوانیم.
نورالدین ویسی،معاون آموزشی نمونه استان تهران:
با اخلاق خوش اعتمادشان را جلب می‌کنم
«نورالدین ویسی»، ۲۹ سال است که با عنوان «معاون آموزشی » به تربیت دانش‌آموزان می‌پردازد. او نیز معاون آموزشی نمونه استان معرفی شده است. ویسی می‌گوید: «سال‌های طولانی این گمان وجود داشت که معاون یا همان «ناظم» باید خشن باشد و خط‌کش فلزی به دست، مدام این سو و آن سو برود تا دانش‌آموزان حساب کار دستشان بیاید. در حالی که خشونت هیچ زمان راه‌حل نبوده است. برای ارتباط برقرار کردن باید با خوشرفتاری، اعتماد فرد مقابل را جلب کرد. این اعتماد اگر وجود نداشته باشد، خلایی پدیدار می‌شود که می‌تواند مسیر زندگی یک فرد و خانواده را تغییر دهد. برای همین، رسالت سنگین است و همواره تلاش می‌کنم همراه دانش‌آموزان باشم تا ضمن یادآوری برخی قوانین و هنجارهای فردی و جمعی، اوقات خوشی را با هم سپری کنیم. در روزهای کرونا زده هم همان شیوه را به‌صورت مجازی و یا با پیگیری‌های تلفنی، اجرا می‌کنم.»
نوریه لطفعلیان،معلم نمونه استانی:
- معلمی عشق است و هنر
«نوریه لطفعلیان»، کارشناس ارشد «عربی» که بیش از ۲۹ سال است دروس عربی، فلسفه و منطقه به دانش‌آموزان پایه متوسطه آموزش می‌دهد. لطفعلیان که معلم نمونه استانی شناخته شده است درباره روش تعاملش با دانش‌آموزان می‌گوید: «به معنای واقعی با دانش‌آموزانم دوست هستم. یک دوستی در چهارچوب احترام و کاملاً صادقانه که تاکنون سازنده و رو به جلو حرکت کرده است. این ارتباط پویا و صمیمی را با خانواده دانش‌آموزان ایجاد کرده‌ام تا از تأثیرات خانوادگی و رفتاری دانش‌آموزان در منزل نیز مطلع شوم. با این آگاهی، بهتر می‌توانم درکشان کنم و براساس این درک حاصل شده، راهکارها و شیوه‌های متفاوتی در قبال هریک به کار می‌گیرم.» او می‌افزاید: «شهید «رجایی» جایی گفته بود: «معلمی عشق است و هنر». این جمله به گمانم بهترین تعریف از یک شغل است. چه بسیار معلمانی هستند که با همین عشق، برای دانش‌آموزان با بضاعت مالی محدود، به تهیه گوشی‌های هوشمند پرداخته‌اند. این حرکت به اندازه همان دروس تحصیلی، برای تعلیم و تربیت آیندگان مؤثر است.»
آذر علیپور،معلم نمونه منطقه:
فضاهای رقابتی و حمایتی را افزایش دهیم
«آذر علیپور»، کارشناس «علوم ریاضی» و دانش‌آموخته در مقطع ارشد رشته «فن‌آوری اطلاعات» است که ۲۶ سال سابقه تدریس دارد. او که مانند سایر همکارانش عنوان معلم نمونه منطقه را کسب کرده است، می‌گوید: «از زمانی که کرونا شیوع پیدا کرد، من در منزل به تولید محتواهای گوناگون پرداختم تا دانش‌آموزانم از درس عقب نیفتند. از سویی حمایت‌ها و تشویق‌های مدیر مدرسه سبب شد تا با انگیزه بیشتری این کار را ادامه دهم. بی‌شک فعالیت‌های آموزشی به حمایت نیاز دارند. اگر حمایتی نباشد، هیچ علم و عملی به ثمر نمی‌رسد.» علیپور در ادامه می‌افزاید: «ایجاد چنین فضاهایی به تقویت حس رقابت‌های سازنده بین همکاران کمک می‌کند تا سیستم آموزشی از مدرسه تا وزارتخانه با تحول‌های به روز و کارآمد همراه شود. برای مثال، زمانی که دستاوردهای همکارانم در بخش‌های مختلف معرفی می‌شود، در واقع فرایند الگوسازی، ایده‌پردازی و ارتقای آموزشی شکل می‌گیرد که در سایه آن می‌توان شکوفایی علمی دانش‌آموزان را نظاره‌گر بود.»
سید قاسم قربان پور،معاون پرورشی نمونه منطقه:
- آنلاین پیگیر مسائل دانش‌آموزان هستم
«سید قاسم قربان‌پور گنجی»، معاون پرورشی نمونه منطقه است که ۳۱ سال در حوزه پرورش دانش‌آموزان با توجه به علاقه‌مندی‌هایشان فعالیت‌های تأثیرگذار داشته است. گنجی می‌گوید: «اجرای دقیق برنامه‌های معرفتی، ورزشی، مهارت‌آموزی، کاهش آسیب‌ها و ایجاد تشکل‌های دانش‌آموزی از جمله مهم‌ترین پارامترهای انتخاب معاون پرورشی نمونه است که خدا را شکر نصیب بنده شد. این پارامترها را در روزهای همه‌گیری کرونا با بازنگری در شیوه اجرا یعنی به‌صورت مجازی دنبال و تلاش کردم دورهمی‌های آنلاین برگزار کنم، جلسات مشاوره تحصیلی یا خانوادگی را تشکیل دهم تا هویت خواهی، استقلال‌طلبی و شناسایی استعدادهای این عزیزان براساس برنامه پیش برود. حتی در شرایطی شاهد افت شدید تحصیلی تعدادی از دانش‌آموزان بودم که پس از بررسی و تحقیق متوجه شدم دانش‌آموزی در روزهای قرنطینه به اعتیاد و موادمخدرروی آورده و یا در موردی دیگر، اختلافی شدید با پدر پیدا کرده است، هر ۲ مورد را با همراهی گروه‌های اورژانس طرح «نماد» به سرانجامی مطلوب رساندیم. در واقع در حد توان برای حل مشکلات دانش‌آموزان تلاش می‌کنم.»
رویا صفادل، معلم نمونه منطقه
- با نسلی کم حوصله اما باهوش روبه‌رو هستیم
«رویا صفادل»، کارشناس ارشد «زبان انگلیسی» و معلم نمونه منطقه است و ۲۲ سال از نخستین روز تدریس‌اش در مدارس مختلف می‌گذرد. او درباره تفاوت دانش‌آموزان نسل گذشته و امروز با شیوه‌های آموزشی و تعاملی می‌گوید: «دانش‌آموزان نسل امروز بسیار باهوش‌تر هستند که می‌تواند دلایل گوناگون داشته باشد. دلایلی مانند فراگیری و احاطه از سوی انواع و اقسام وسایل ارتباط‌جمعی که اطلاعات را در حوزه‌های مختلف به سرعت در اختیار آنها قرار می‌دهد. شاید همین بازه زمانی کوتاه در به‌دست آوردن اطلاعات از طریق وسایل ارتباط‌جمعی موجب شده است که دانش‌آموزان نسل امروز کم حوصله‌تر باشند. به‌ویژه اکنون که کرونا مزید بر علت هم شده است. بنابراین در تعلیم و تربیت تلاش مضاعف معلمان نیاز است تا هم دانش‌آموز به درس خواندن در کلاس‌ها علاقه‌مند شود و هم با دقت بیشتری به افزایش بار علمی خود بپردازد.
به همین دلیل است که من در تولید محتوای کلاس‌های خود به عناصری مانند تنوع و جذابیت بسیار توجه می‌کنم تا دانش‌آموزان بر سر ذوق بیایند. بر این اساس رابطه صمیمی میان‌مان شک گرفته است که گاهی اگر صدایم در صداگذاری کلیپ‌ها گرفته باشد یا حین مکالمه احساس کنند خسته هستم، می‌پرسند: «ببخشید خانم، معلم‌ها که کرونا نمی‌گیرند؟ » البته شیطنت‌شان از همان صمیمیت نشئت می‌گیرد.»
مرتضی قاجارگر، مدیر نمونه منطقه:
- مدیر موفق باید علم روان‌شناسی بداند
«مرتضی قاجارگر»، مدیر نمونه منطقه که ۳۰ سال از آغاز به خدمتش می‌گذرد. مهم‌ترین شاخصه ارزیابی نمونه بودن در هر شغل و حرفه‌ای را این‌گونه توضیح می‌دهد: «مهم‌ترین شاخصه‌ای که می‌توان با آن یک فرد را در هر جایگاه و مرتبه شغلی ارزیابی و بررسی کرد، این است که ببینیم آن فرد چه اقداماتی را فراتر از شرح وظایفش انجام می‌دهد. فراتر از شرح وظایفی که به بهبود کیفیت خدمات و آثار شغلی او کمک کند. در این صورت است که می‌توان ادعا کرد آن فرد، شایسته دریافت عنوان نمونه یا برتر است. من اشاره به اقدامات خود ندارم. اما روشن است که مدیر یک دبیرستان پسرانه بودن فارغ از همه تجربه‌ها و تخصص‌ها، به آشنا بودن با علم روان‌شناسی نیز نیازمند است.
علمی که تعامل با افراد را سهولت می‌بخشد. از سویی باید شرایط به وجود آمده امروز را به خوبی تجزیه و تحلیل کنیم. شرایطی که به سبب گوشی‌های هوشمند در اختیار دانش‌آموزان از مقطع ابتدایی تا دبیرستان است. منظورم کنترل محدود نیست. منظور تدوین برنامه‌ها و مدیریت دو سویه مدیران آموزشی با والدین است تا از آسیب‌ها در امان باشیم. زمانی که دانش‌آموز را با مزیت‌ها و معایب این فضا آشنا کنیم، آنگاه می‌توانیم با خیالی آسوده جلو برویم.»
ایلا سلامیان،نمونه کشوری:
- آموزش باید پشتوانه پژوهشی داشته باشد
«ایلا سلامیان»، کارشناس ارشد «گرافیک»، معلم نمونه کشوری است که اکنون بیست‌وسومین سال خدمتش را در یکی از هنرستان‌های منطقه، رشته گرافیک تدریس می‌کند. سلامیان می‌گوید: «به گمانم معلمی تنها شغلی است که باید فرد، با علاقه آن را انتخاب کند و در آن مشغول باشد. چون بدون عشق و علاقه، هم خودش آسیب می‌بیند و هم یک نسل را با آموزش و تربیتی نادرست پیش می‌برد. برای همین است که همه اوقات خود را عاشقانه به پرورش فکری و روحی خود با مطالعه، فعالیت‌های جانبی و مکمل مشغول هستم تا هم خودم و هم دانش‌آموزان سود آن را ببریم.» او هم‌چنین ادامه می‌دهد: «یکی از ویژگی‌های کلاس من که شاید سبب شد به‌عنوان معلم نمونه انتخاب شوم و بسیاری از دانش‌آموزانم در مسابقات و جشنواره‌های مختلف، مدال و مقام کسب کنند، ایجاد انگیزه و علاقه ضمن افزایش سطح سواد برای شرکت در برنامه‌های علمی است. از سویی دیگر، کمیت و کیفیت تحقیق و پژوهش را برای تولید محتوا و کلیپ‌های آموزشی‌ام افزایش دادم تا دانش‌آموزانم در کوتاه‌ترین زمان، بیشترین بهره‌علمی را کسب کنند. در واقعاً معتقدم آموزش حتماً باید پشتوانه پژوهشی داشته باشد.»
حبیبه صفری معلم نمونه منطقه:
- تعامل و دوستی با دانش‌آموزان صبوری می‌خواهد
«حبیبه صفری»، کارشناس «الهیات» و معلم نمونه منطقه است که ۲۵ سال از عمر خود را صرف آموزش زبان عربی به دانش‌آموزان در پایه‌های هفتم، هشتم و نهم کرده است. در سال تحصیلی جاری، بیش از ۳۵۰ دانش‌آموز دارد که چگونگی استفاده از تکنولوژی تلفن‌های هوشمند را در کنار آنها فرا می‌گیرد. صفری ابتدا، از عنوان معلم نمونه می‌گوید: «همواره با این تفکر در کلاس‌هایم حاضر شدم که دوست‌داری یک معلم با فرزند تو چگونه برخورد کند و به او آموزش دهد، تو هم باید همان‌گونه با دانش‌آموزانت در تعامل باشی.
این در حالی است که آنها نوجوان هستند و نباید بیش از سن‌شان از آنها توقع داشت و هریک از آنها قصه و داستان خود را دارند. روشن است این تنوع در تعامل، دوستی و معاشرت، حوصله و صبر می‌خواهد.» او از تجربه آموزش آنلاین این‌گونه می‌گوید: «تجربه‌هایی که من در آموزش آنلاین داشتم، سبب شد در دانش‌آموزان عمیق‌تر شوم و شیوه مهربانی را با جدیت بیشتری پیش بگیرم. چراکه در این روزها بسیار اتفاق افتاد که هنگام آموزش آنلاین، صدای مشاجره والدین دانش آموزم را بشنوم یا متوجه یکی از دانش‌آموزانم شوم که حین آموزش مجازی مجبور به پرستاری از مادر بیمارش است یا معیشت اندک خانواده، او را به کارکردن و شغل داشتن واداشته است.»
۲۰۵ مدرسه در مقاطع مختلف تحصیلی در منطقه فعال هستند.
۵۲ هزار و ۹۵۳ دانش‌آموز در مدارس منطقه درس می‌خوانند.
۳۱۰۰ معلم در مدارس منطقه تدریس می‌کنند.
نظر شما